مراقبت و نگهداری از شابلون استنسیل + نکات مهم

شابلون یکی از اصلی‌ترین لوازمی است که با هدف چاپ طرح‌های مختلف روی سطوح گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله کاربردهای این محصول باید به مواردی مانند علامت‌گذاری تجهیزات نظامی، نقشه‌کشی، پنینه‌کاری، هویه‌کاری، طراحی داخلی و رنگ‌آمیزی اشاره کرد. آشنایی با روش‌های اصولی نگهداری از شابلون به شما امکان می‌دهد تا به‌دفعات از محصول خریداری‌شده استفاده کرده و به این ترتیب در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنید.

در این مقاله به بررسی مباحثی مانند نکات نگهداری صحیح، روش‌های اصولی شستشو و مراقبت از این محصول کاربردی، رایج‌ترین کاربردها و معرفی انواع آن پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.

آشنایی با شابلون

شابلون ابزاری است که برای تسهیل طراحی نقش‌های دلخواه روی سطوح مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول منعطف با استفاده از مواد اولیه گوناگون مانند فلز، پلاستیک، چوب و طلق پلکسی با ضخامت بین ۱۰ تا ۳۰ میکرون ساخته می‌شود. هریک از انواع شابلون به‌منظور انجام فعالیت خاصی استفاده می‌شوند که از آن جمله باید به مواردی مانند طراحی دیوارها، نقشه‌کشی، طراحی الگو و تزئین مواد غذایی اشاره کنیم. معمولا طرح‌های ظریف موجود روی شابلون‌ها به‌وسیله تکنیک برش لیزری ایجاد می‌شوند.

بهره‌گرفتن از این محصول شما را قادر می‌سازد تا بدون داشتن تخصص در زمینه نقاشی یا طراحی، به‌آسانی نقش‌های موردنظر خود را روی سطوح مختلف ایجاد کنید. به‌علاوه صرف‌نظر از میزان آشنایی شما با هنر نقاشی استفاده از این محصول زمان طراحی روی سطوح را به حداقل خواهد رساند. از دیگر مزایای آن قیمت پایینش است. همچنین پس از آشنایی با روش‌های صحیح شستشو و نگهداری از شابلون می‌توانید تا چندین مرتبه از آن استفاده کنید.

برای استفاده از این محصول به ابزارهایی مانند چسب کاغذی یا چسب استنسیل برای ثابت نگه‌داشتن صفحه، رنگ و ظرف رنگ، ابر یا غلطک اسفنجی نیاز خواهید داشت. روش استفاده از آن بر اساس نوع سطحی که قصد دارید طراحی را روی آن انجام دهید، متفاوت است. با وجود این باید بدانید که از استنسیل با ابعاد بزرگ برای طراحی روی دیوارها و از استنسیل با ابعاد کوچک برای ایجاد نقش روی سطوحی با متراژ کم استفاده می‌شود.

نکات نگهداری از شابلون استنسیل

برای کمک به افزایش طول عمر مفید این وسیله و چندین بار استفاده از آن باید با روش‌های اصولی نگهداری از استنسیل آشنا باشید. شستشوی کامل محصول پس از هر مرتبه طراحی اولین و ساده‌ترین موضوعی است که باید در نظر داشته باشید. بی‌توجهی به این موضوع باعث خشک شدن رنگ‌های روی استنسیل می‌شود و استفاده مجدد از آن را غیرممکن می‌کند. شستشوی بیش از اندازه محصولات چوبی نیز باعث آسیب دیدن و تاب برداشتن آن‌ها خواهد شد. به‌همین دلیل الزامی است که نکات اصولی را برای شستشوی آن‌ها رعایت کنید.

برخی افراد برای طراحی به‌کمک این ابزار از رنگ‌هایی مانند رنگ اکریلیک، گواش یا رنگ پلاستیک استفاده می‌کنند. در این مواقع نیازی نیست که پس از اتمام کار و برای شستشوی رنگ از روی استنسیل از مواد شیمیایی مثل بنزین یا تیر کمک بگیرید. همچنین برای نگهداری از شابلون چوبی باید توجه داشته باشید که حلال‌های رنگ پس از مدتی به این ابزار آسیب می‌زنند.

نکته دیگری که به افزایش ماندگاری این محصول کمک می‌کند، طراحی با استفاده از مقدار اندکی رنگ است. اگر مقدار رنگ استفاده‌شده زیاد باشد، نه‌تنها شستشوی این محصول سخت خواهد شد بلکه کیفیت کار شما را نیز پایین می‌آورد. این محصول تا زمانی قابل‌استفاده است که هیچ‌گونه چین‌وچروکی روی آن‌ نیافتاده باشد. بنابراین بهتر است آن را بین تکه مقوا یا کاغذ یا صفحات کتاب قرار دهید.

روش های شست و شو و مراقبت از شابلون

بهترین زمان برای پاک‌کردن رنگ از روی استنسیل بعد از اتمام طراحی است. با رعایت این نکته می‌توانید از چسبیدن رنگ‌ها روی این ابزار جلوگیری کرده و به افزایش ماندگاری آن کمک کنید. هرچقدر که فاصله بین زمان اتمام کار و شستشوی این کالا بیشتر شود، نظافت آن سخت‌تر خواهد بود یا در مواردی غیرممکن می‌شود. در نتیجه پیشنهاد می‌کنیم، به این موضوع هنگام کار با تمامی انواع رنگ به‌خصوص رنگ روغن و رنگ اورینت توجه کنید. از دیگر روش‌های شستشو و مراقبت از شابلون استنسیل باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• پاک‌کردن توده‌های رنگ: پاک‌کردن توده‌های رنگ اولین مرحله‌ای است که باید برای نظافت این محصول رعایت کنید. برای آن کافی است به‌وسیله کاردک ابتدا رنگ‌های انباشته‌شده را از بخش‌های داخلی بافت توری و سپس از روی سایر قسمت‌ها بردارید.
• استفاده از حلال مناسب: مناسب‌ترین نوع حلال با توجه به رنگ مصرفی شما متفاوت است. پس از تهیه این ماده رنگ‌های خشک‌شده داخل بافت توری و روی استنسیل را تمیز کنید.
• پاکسازی مواد روغنی و چربی‌ها: معمولا استفاده از حلال رنگ برای نظافت و نگهداری از شابلون استنسیل باعث چرب‌شدن سطح محصول می‌شود. بنابراین فرایند شستشو به‌سختی پیش خواهد رفت. به‌همین دلیل باید بعد از شستشو به‌وسیله حلال، پنبه تمیز و ریتاردر، چربی‌های باقی‌مانده را پاک کنید.
• شستشو به‌وسیله مواد پاک‌کننده مخصوص: مواد پاک‌کننده مخصوص استنسیل بر اساس ماده اولیه ساخت این ابزار تولید شده‌اند. شناخت بهترین ماده و استفاده از آن در فرایند پاکسازی به افزایش طول عمر مفید شابلون می‌انجامد. این مواد در سه نوع خمیری، پودری و ژله‌ای در بازار موجودند. در صورت در دسترس نبودن این مواد می‌توانید از وایتکس برای شستشو و مراقبت از شابلون استنسیل استفاده کنید.

اگر بعد از انجام این مراحل سایه‌هایی از رنگ را روی شابلون خود مشاهده کردید، باید از مواد پاک‌کننده قوی‌تر برای نظافت آن استفاده کنید. توصیه می‌کنیم که هنگام شستشو دقت بالایی داشته باشید و از رعایت نکات ایمنی غافل نشوید.

کاربردها و انواع شابلون استنسیل

شناخت کاربردها و انواع شابلون استنسیل به شما امکان می‌دهد تا بر حسب نوع آن بهترین روش نگهداری و نظافت را انتخاب کنید. این محصولات در مدل‌های زیر با کاربردهای خاص و منحصربه‌فرد طراحی و تولید می‌شوند:

• استنسیل مهندسی: این محصولات به‌وسیله مواد اولیه گوناگونی مانند فلز، طلق و پلاستیک با کاربردهای مختلف ساخته شده‌اند. استنسیل اشکال هندسی، حروف و اعداد انگلیسی و استنسیل نقاله و گونیا بعضی از انواع استنسیل مهندسی را تشکیل می‌دهند.
• استنسیل نظامی: این محصولات با هدف علامت‌گذاری تجهیزات، کلاه‌ها و وسایل نقلیه و همچنین طراحی تابلوهای راهنما مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• شابلون سیلک: این نوع استنسیل از جنس پارچه ساخته شده است و طرح توسط آن باید به‌کمک جوهر مخصوص انتقال یابد.
• استنسیل هویه‌کاری: این ابزار هویه‌کاری از جنس فلز در طرح‌ها و اشکال متنوعی تولید می‌شوند و در برابر دما و حرارت بسیار مقاومند. برای انجام هویه‌کاری این شابلون را روی پارچه قرار می‌دهند و با دستگاه مخصوص طرح‌ها را به سطح موردنظر منتقل می‌کنند.
• استنسیل چوبی: نگهداری از شابلون چوبی بسیار دشوار است. این محصولات با ضخامتی معادل سه میلی‌متر از ورقه‌های ام‌دی‌اف ساخته می‌شوند. بنابراین استحکام زیادی ندارند و برای استفاده کوتاه‌مدت مناسبند.
• استنسیل فلزی: این کالا به‌وسیله استیل یا آهن تولید می‌شود و در مقایسه با محصولات مشابه ماندگاری و دوام بیشتری دارد. با وجود این ساخت استنسیل فلزی با ضخامت کم باعث می‌شود که در صورت نگهداری غیراصولی به‌سرعت تا شود و آسیب ببیند.

سایر کاربردها و انواع شابلون استنسیل

تزئین غذا و نوشیدنی، طراحی دیوارها در ابعاد کوچک و بزرگ، طراحی مبلمان و رنگ‌آمیزی بعضی دیگر از کاربردهای شابلون استنسیل را شامل می‌شوند. دیگر انواع این محصول عبارت‌اند از:

• استنسیل پلاستیکی: برای ساخت این وسیله از ماده منعطفی به‌نام هایمپک استفاده می‌شود و ضخامت نوع پلاستیکی آن نسبت به انواع فلزی کمتر است. همین ویژگی باعث می‌شود کاربران راحت‌تر فرایند طراحی را انجام دهند.
• شابلون رنگ‌آمیزی: این کالا با هدف طراحی روی دیوار، تزئین غذا و نوشیدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• استنسیل خانگی: این محصولات در ابعاد بزرگ، برای انجام فعالیت‌های هنری مانند نقاشی و از جنس پلاستیک منعطف تولید شده‌اند. از آن‌ها برای طراحی روی سطوحی مثل مبلمان و دیوار استفاده می‌کنند.
• استنسیل آئروسل: اصلی‌ترین کاربرد این نوع استنسیل طراحی در اماکن تجاری، صنعتی، هنری و تفریحی است. رایج‌ترین مواد برای تولید این محصول شامل پلکسی گلس، فلز و طلق می‌شوند.
• شابلون پارچه: هدف از تولید این کالا ایجاد طرح‌هایی با ابعاد بزرگ روی پارچه است.
• استنسیل طلقی: این محصول کاربردهای متنوعی دارد که از آن جمله می‌توانیم به طراحی، چاپ و رنگ‌آمیزی سطوح گوناگون اشاره کنیم.
• استنسیل ایربراشینگ: این وسیله با نام فریسک ونیز هم شناخته می‌شود. ایجاد طرح‌های پیچیده با جزئیات بسیار از دلایل طراحی استنسیل ایربراشینگ به‌حساب می‌آیند.

سوالات متداول

شابلون استنسیل چیست و چه کاربردی دارد؟

از این وسیله با هدف انتقال طرح مورد نظر با ابعاد کوچک و بزرگ روی سطوح مختلف استفاده می‌شود.

برای نگهداری از شابلون استنسیل به چه نکاتی توجه کنیم؟

انجام نظافت بالافاصله پس از اتمام کار طراحی و خودداری از شستشوی بیش از حد محصول از مهم‌ترین نکاتی‌اند که باید در فرایند نگهداری مدنظر قرار دهید.

روش صحیح شستشو و مراقبت از شابلون استنسیل چگونه است؟

مراحل شستشوی این محصول زدودن توده‌های رنگ، استفاده از حلال رنگ، پاکسازی چربی‌ها و نظافت با شوینده‌های مخصوص است.

شابلون استنسیل چه کاربردهایی دارد؟

این ابزار کاربردهای متنوعی دارد که طراحی روی پارچه، هویه‌کاری، طراحی دیوار و تزئین غذا و نوشیدنی بعضی از آن‌ها را تشکیل می‌دهند.

انواع شابلون استنسیل کدامند؟

استنسیل مهندسی، نظامی، رنگ‌آمیزی، فلزی، پلاستیکی، چوبی، طلقی، خانگی و آئروسل بعضی از انواع این محصول را شامل می‌شوند.

سخن نهایی

انجام طراحی و نقاشی روی سطوح مختلف برای افرادی که در این زمینه آموزش ندیده‌اند، ساده نیست. به‌کمک انواع شابلون می‌توانید فرایند انتقال طرح به سطوح را با سادگی بیشتر و در زمان کوتاه‌تری انجام دهید. همچنین از طریق آشنایی با روش‌های اصولی نگهداری از شابلون، امکان استفاده از این محصول تا چند مرتبه دیگر برای شما فراهم می‌شود.

در این مقاله علاوه‌بر معرفی این ابزار طراحی، انواع و کاربردهای آن به بررسی مباحثی مانند روش‌های نگهداری، نظافت و مراقبت از شابلون استنسیل پرداختیم. با توجه به این نکات می‌توانید با توجه به نیاز خود بهترین محصول را خریداری کرده و تا مدت‌ها از آن استفاده کنید.