هر آنچیزی که درباره رنگ چوب باید بدانید

چوب، ماده‌ای طبیعی با زیبایی بی‌نظیر است که از قدیم در ساخت انواع سازه‌ها و وسایل مورداستفاده قرار می‌گرفت. یکی از روش‌های برجسته‌کردن این زیبایی طبیعی، استفاده از رنگ‌های مختلف روی این سطح است. رنگ‌آمیزی چوب نه‌تنها به آن جلوه‌ای نو و جذاب می‌بخشد، بلکه از آن در برابر عوامل محیطی هم محافظت می‌کند.

با توجه به تنوع چوب‌ها و کاربردهای مختلف آن‌ها در دکوراسیون داخلی و خارجی، رنگ‌های مختلفی برای نیازهای متفاوت طراحی و تولید شده‌اند. در این مقاله به انواع رنگ مخصوص چوب و کاربردهای آن‌ها و همچنین مراحل و روش‌های رنگ‌آمیزی این ماده می‌پردازیم. پس همراهمان بمانید.

معرفی انواع رنگ های مخصوص چوب

رنگ زدن چوب علاوه‌بر اینکه برای زیباسازی آن انجام می‌شود، در حفظ این محصول در برابر بسیاری از عوامل محیطی نیز نقش دارد. انواع رنگ مخصوص چوب عبارت‌اند از:

اسپری رنگ چوب

اسپری رنگ چوب در دو نوع شفاف و رنگی عرضه می‌شود و می‌توان آن را متناسب با کاربرد و نوع چوب انتخاب کرد. برای وسایلی که در معرض سایش زیاد قرار دارند، استفاده از اسپری رنگ را توصیه می‌کنیم. زیرا این نوع رنگ، از سطح چوب به‌خوبی محافظت می‌کند و ظاهری زیبا و شفاف به آن می‌بخشد.

جوهر رنگ چوب

جوهر رنگ چوب، رنگی شفاف و خاص است که برای رنگ‌آمیزی و حفاظت از سطوح چوبی استفاده می‌شود. این محصول به حفظ بافت طبیعی چوب کمک می‌کند و درعین‌حال، طیف رنگی جذابی به آن می‌بخشد. استفاده از رنگ جوهری چوب، جلوه‌ای طبیعی و زیبا به سطوح چوبی می‌دهد و ظاهر آن را به‌شکلی منحصربه‌فرد به نمایش می‌گذارد. این محصول در دو نوع بر پایه تینر و بر پایه آب موجود است.

رنگ اکریلیک

رنگ اکریلیک، محصولی بر پایه آب با مقاومت بالا در برابر رطوبت، آب و مواد شیمیایی محیطی است که در انواع مختلفی مانند مات، براق و نیمه براق می‌توانید تهیه کنید. البته نوع مات آن قابل شستشو نیست. چوب یکی از سطوحی است که می‌توان آن را به‌راحتی با رنگ اکریلیک پوشش داد.

رنگ مولتی سورفیس

نوع دیگری از رنگ مخصوص چوب، مولتی سورفیس است که با طیف رنگی متنوع خود، هم جذابیت بصری و هم کارایی بالایی دارد. این رنگ به‌عنوان یکی از قدرتمندترین محصولات در ایجاد لایه‌ای پوششی روی انواع سطوح شناخته می‌شود و جلوه‌ای زیبا و بادوام به آن‌ها می‌بخشد.

رنگ های پلاستیک چوب

رنگ پلاستیک نوعی رنگ مخصوص نقاشی چوب بر پایه آب است که مانند سایر رنگ‌های این دسته، بویی ندارد و با آب ترکیب می‌شود. این محصول انتخابی اقتصادی برای رنگ‌آمیزی سطوح مختلف به‌شمار می‌رود. از طرفی قابل شستشو نیز هست و همین قابلیت این محصول را بسیار کاربردی کرده است. این نوع رنگ در طیف رنگی متنوعی در بازار عرضه می‌شود و گزینه‌ای پرطرف‌دار برای استفاده در محیط‌های مختلف محسوب می‌شود.

رنگ پولیش چوب

رنگ پولیش یکی از پرکاربردترین محصولات در صنعت چوب به‌شمار می‌رود و ماده اصلی تشکیل‌دهنده آن پلی‌استر غیراشباع است. این رنگ مخصوص چوب از ترکیب سه جز اصلی شامل رزین، اسید و تشدیدکننده کبالت ساخته می‌شود. در فرایند تولید آن، پراکسید و کبالت با نسبت‌های استاندارد با یکدیگر ترکیب می‌شوند تا محصول نهایی با کیفیت و دوام بالا به‌دست بیاید.

رنگ جلای چوب

رنگ جلا، همان‌طور که از نامش پیداست، برای رنگ زدن چوب، براق کردن و جلادادن سطوح دیگر استفاده می‌شود. این رنگ معمولا قهوه‌ای است و به‌منظور جلادادن به وسایل یا سطوح چوبی داخلی به کار می‌رود و ظاهری درخشان به آن‌ها می‌بخشد. البته نباید آن را در معرض رطوبت و حرارت مستقیم قرار بدهید.

رنگ ضد آب چوب

رنگ چوب ضد آب، نوعی پوشش محافظتی است که برای جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت به سطوح چوبی طراحی می‌شود. این محصول به‌ویژه برای استفاده در فضاهای بیرونی مانند نمای ساختمان، مبلمان فضای باز و سایر سطوح چوبی که در معرض رطوبت و شرایط جوی نامساعد قرار دارند، بسیار مناسب است.

رنگ ویترای

رنگ ویترای به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی برای نقاشی روی سطوحی مانند پلکسی گلس، شیشه، کاشی، سرامیک، کاغذ، فلز، پلاستیک و حتی چوب شناخته می‌شود. از ویژگی‌های آن این است که به‌دلیل شفافیت بالای خود، نور را عبور می‌دهد. رنگ ویترای دو جز اصلی شامل رنگ‌دانه و رزین دارد و در برابر نور خورشید بسیار مقاوم است.

رنگ فوری چوب

نوع دیگری از رنگ مخصوص چوب، رنگ فوری چوب یا شفاف است. این محصول زودتر از انواع دیگر خشک می‌شود. البته برای خشک‌شدن آن باید از محلول‌های شیمیایی استفاده کنید. سیلر و کیلر فوری، نیم و تمام پلی‌استر و رنگ خودرویی از انواع مختلف رنگ‌های فوری هستند.

مراحل رنگ آمیزی چوب

برای رنگ زدن چوب باید مراحل خاصی را طی کنید که عبارت‌اند از:

• 1- زیرسازی چوب برای رنگ

زیرسازی چوب قبل از رنگ‌آمیزی، مرحله‌ای بسیار مهم است که بر کیفیت و دوام رنگ نهایی تاثیر بسزایی دارد. با انجام درست آن، رنگ به‌خوبی به چوب می‌چسبد، عمر طولانی‌تری خواهد داشت و ظاهر زیباتری پیدا می‌کند. در این مرحله سطح موردنظر باید از هر نوع آلودگی و چربی پاک شود.

• 2- سنباده زدن چوب

با استفاده از سنباده، سطح چوب را صیقلی کنید تا نرمی و یکنواختی ایجاد شود. ابتدا با سنباده زبرتر و سپس با سنباده نرم این کار را ادامه دهید. اگر چوب دارای ترک یا سوراخ است، می‌توانید بتونه‌کاری کنید تا سطح یکنواخت‌تری به دست بیاورید. بتونه‌ها تینری شفاف هستند که رنگ ندارند. انتخاب‌ بتونه مناسب نیز به رنگ چوب بستگی دارد. مواد لازم برای بتونه‌کاری شامل پودر مل، پودر امرا، دوده، آب، سینکا و گل ماشی می‌شوند.

• 3- آماده سازی رنگ (استفاده از حلال ها با توجه به نوع رنگ)

آماده‌سازی درست رنگ قبل از استفاده، یکی از کلیدهای رسیدن به یک پوشش یکنواخت و باکیفیت است. این امر به‌ویژه درباره رنگ‌های روغنی اهمیت بیشتری دارد. زیرا این محصولات به حلال نیاز دارند تا ویسکوزیته (غلظت) آن‌ها کاهش پیدا کند و به‌راحتی روی سطح پخش شوند.

حلال‌ها، کلیدی برای آماده‌سازی و رنگ زدن چوب هستند و در سه دسته اصلی قرار می‌گیرند. حلال‌های روغنی که برای رقیق کردن رنگ‌های روغنی مانند رنگ روغن و آلکید استفاده می‌شوند و شامل تینر روغنی، نفت سفید، تولوئن و زایلن هستند.

حلال‌های پایه آب که برای رنگ‌های اکریلیک و پلاستیک به کار می‌روند و ساده‌ترین مثال آن‌ها آب است. در نهایت، حلال‌های مخصوص که برای رنگ‌های با فرمولاسیون خاص مانند اپوکسی و پلی‌اورتان طراحی شده‌اند و باید با دقت و طبق دستورالعمل سازنده استفاده شوند.

رنگ زدن چوب

رنگ زدن چوب، آخرین مرحله از فرایند زیباسازی و محافظت از آن است. پس از آماده‌سازی سطح موردنظر با سنباده زدن و آسترکشی، نوبت به رنگ‌آمیزی آن می‌رسد. انتخاب رنگ مناسب و روش اعمال آن، تاثیر مستقیمی بر ظاهر نهایی کار شما دارد.

برای رنگ‌آمیزی می‌توانید از وسایلی از قبیل قلم‌مو، غلتک، اسفنج یا پیستوله استفاده کنید. پس از اتمام نیز باید به رنگ فرصت کافی برای خشک‌شدن کامل بدهید. در نهایت، برای افزایش دوام و زیبایی کار می‌توانید از یک لایه کیلر شفاف استفاده کنید. این ماده سطح چوب را براق کرده و از آن در برابر عوامل محیطی محافظت می‌کند.

کاربردهای رنگ چوب در مصارف مختلف

رنگ مخصوص چوب در صنایع مختلف کاربردهای زیادی دارد، از جمله:

• رنگ کردن چوب خام

رنگ کردن چوب خام شامل مراحلی از آماده‌سازی سطح، زیرسازی و اعمال رنگ است که برای رسیدن به نتیجه‌ای بادوام و جذاب انجام می‌شود. در این فرایند، سنباده زدن و استفاده از بتونه یا زیرساز به ایجاد یک پوشش صاف و یکنواخت کمک می‌کند و رنگ به‌خوبی روی چوب می‌نشیند. برای رنگ کردن چوب خام از رنگ‌های پایه آب و پایه روغن و همچنین از جوهر رنگ چوب استفاده کنید.

• رنگ کردن چوب نما

رنگ کردن چوب نما، نه‌تنها به سازه جلوه‌ای زیبا و طبیعی می‌بخشد، بلکه از چوب در برابر عوامل محیطی و تغییرات دمایی محافظت می‌کند. برای رسیدن به نتیجه‌ای مطلوب باید از رنگ‌های مناسبی مانند اکریلیک و روغنی استفاده کنید.

• رنگ چوب برای مبل

رنگ‌های مخصوص مبلمان به‌شکلی طراحی شده‌اند که علاوه‌بر جلوه زیبا، سطحی مقاوم و ضد خش نیز ایجاد کنند. رنگ‌های روغنی، اکریلیک، پلی‌اورتان، گچی و نیتروسلولزی برای مبلمان کاربرد دارند. در رنگ آمیزی مبلمان معمولا پس از اتمام کار از یک لایه پوشش محافظ یا جلا نیز استفاده می‌کنند.

• رنگ چوب برای کابینت

رنگ مخصوص چوب کابینت باید علاوه‌بر داشتن ظاهر زیبا در برابر رطوبت، حرارت و چربی نیز مقاوم باشد. انتخاب رنگ‌های پایه آب مانند اکریلیک یا رنگ‌های روغنی برای این منظور مناسب است. پوشش نهایی و لایه محافظ نیز به دوام و ماندگاری رنگ کابینت کمک کرده و آن را در برابر استفاده روزمره مقاوم می‌کند.

• رنگ چوب برای کمد دیواری و سرویس خواب

رنگ زدن چوب برای کمد دیواری و سرویس خواب باید ظاهری شکیل و هماهنگ با فضای اتاق خواب ایجاد کند. رنگ‌های نیمه براق یا مات بیشتر برای این سطوح توصیه می‌شوند. در نهایت استفاده از یک لایه جلا یا محافظ به افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت رنگ کمک می‌کند.

روش های رنگ آمیزی چوب (تکنیک های رنگ آمیزی)

رنگ زدن چوب با استفاده از تکنیک‌های مختلفی انجام می‌شود، از جمله:

• دستگاه رنگ پاش چوب: رنگ‌آمیزی چوب با دستگاه رنگ‌پاش یکی از روش‌های حرفه‌ای و کارآمد برای ایجاد پوششی یکنواخت و صاف روی سطوح چوبی است. این تکنیک به‌ویژه برای پروژه‌های بزرگ یا سطوح دارای جزئیات خاص مناسب است، زیرا دستگاه رنگ‌پاش رنگ را به‌صورت یکنواخت و بدون رد قلم‌مو پخش می‌کند.
• رنگ آمیزی چوب با قلم: این روش یکی از رایج‌ترین تکنیک‌ها برای رنگ‌آمیزی چوب است و به‌سادگی با قلم‌مو انجام می‌شود. برای استفاده از این روش باید رنگ را به‌صورت یکنواخت و در راستای بافت چوب بزنید تا پوششی یکدست و بدون خطوط یا رد برس ایجاد شود.
• اسپری رنگ چوب: تکنیک اسپری رنگ روشی سریع و آسان است که رنگ را به‌صورت یکنواخت و در تمام زوایا روی چوب پخش می‌کند. برای استفاده از اسپری باید فاصله مناسبی بین اسپری و سطح چوب داشته باشید تا از ایجاد لکه‌ها جلوگیری شود.
• پتینه‌کاری: پتینه‌کاری روشی است که به سطح چوب جلوه‌ای قدیمی و کلاسیک می‌بخشد. این تکنیک با استفاده از چند لایه رنگ و سپس ایجاد ساییدگی‌ها، تغییر رنگ و بافت روی چوب انجام می‌شود.

انواع طیف های پر طرفدار رنگ چوب

در ادامه توضیحات کوتاهی درباره انواع طیف‌های رنگ مخصوص چوب می‌دهیم. مانند:

• رنگ چوب گردویی: رنگ گردویی یکی از پرطرف‌دارترین رنگ‌های تیره برای چوب است که جلوه‌ای گرم و کلاسیک به فضا می‌دهد و بهترین رنگ مخصوص چوب برای مبلمان و دکوراسیون‌های لوکس و رسمی است.
• رنگ چوب فندقی: رنگ فندقی با تناژ قهوه‌ای متوسط و گرم، انتخابی محبوب برای دکوراسیون داخلی است.
• رنگ چوب راش: این رنگ که تناژ طبیعی آن نزدیک به قهوه‌ای روشن و کرمی است، به‌دلیل خنثی بودن آن، برای سبک‌های دکوراسیون مدرن و روستیک مناسب است.
• رنگ چوب روشن: رنگ‌های روشن چوب مانند بلوطی و افرا به دکوراسیون جلوه‌ای مینیمال و شیک می‌بخشند. این طیف رنگی در دکوراسیون‌های مدرن و اسکاندیناوی محبوب است و با بازتاب نور، فضا را روشن‌تر نشان می‌دهد.
• رنگ صدفی چوب: رنگ صدفی با تناژ ملایم و روشن نزدیک به سفید، ظاهری زیبا و لوکس به چوب می‌دهد.
• رنگ چوب عسلی: رنگ عسلی، با تناژ طلایی و گرم بیشتر در وسایل دکوراتیو چوبی و مبلمان استفاده می‌شود.
• رنگ ماهاگونی چوب: رنگ ماهاگونی با تناژ تیره و مایل به قرمز، ظاهری خاص و کلاسیک به چوب می‌دهد و در فضاهایی با دکوراسیون کلاسیک کاربردی است.
• رنگ چوب فندقی عسلی: رنگ فندقی عسلی ترکیبی از تناژهای گرم فندقی و طلایی عسلی است که به چوب جلوه‌ای طبیعی می‌بخشد و در سبک‌های مدرن و روستیک به کار می‌رود.

سوالات متداول

سخن نهایی

در نهایت انتخاب درست رنگ مخصوص چوب نه‌تنها به زیبایی و جذابیت فضا کمک می‌کند، بلکه تاثیر عمیقی بر دوام و عملکرد محصولات چوبی دارد. با توجه به تنوع گسترده‌ای که در انواع رنگ‌های چوب و طیف‌های رنگی که در این مقاله معرفی کردیم، باید به‌سادگی بهترین رنگ مخصوص چوب را انتخاب کنید.