پتینه نقش برجسته چیست؟ آشنایی با سبک پتینه کاری نقش برجسته

اگر از دنبال‌کنندگان ترندهای جدید و محبوب دکوراسیون داخلی باشید، حتما با پتینه نقش برجسته آشنایی دارید. این ترند که یکی از تکنیک‌های جدید پتینه به‌شمار می‌آید، این روزها در بسیاری از خانه‌های مدرن و کلاسیک جای محکمی را برای خود پیدا کرده است.

پتینه کاری نقش برجسته نه‌تنها هنری زیبا است، بلکه منبع درآمد خوبی نیز برای هنرمندان آن است. همین باعث شده است که افراد این حرفه را شروع کنند. بنابراین مهم نیست که این سبک پتینه کاری را برای اجرا در منزل خود دنبال می‌کنید یا به‌عنوان مسیر شغلی آینده‌تان، در این مقاله شما را با آن بیشتر آشنا می‌کنیم. پس همراهمان بمانید.

آشنایی با پتینه نقش برجسته

پتینه نفش برجسته با پتینه خمیری، یک سبک دو مرحله‌ای اجرای کهنه‌کاری روی سطوح است که به خمیر مخصوص و اجرای تکنیک تخصصی نیاز دارد. هنرمند در این سبک در ابتدا توسط خمیر مخصوص بافت و طرح مور نیاز خود را روی سطح کار ایجاد می‌کند و سپس با کمک تکنیک‌های مختلف مانند رنگ‌آمیزی و شکل‌دهی، به بافت و طرح نهایی ایده‌آل خود می‌رسد.

یکی از تفاوت‌های پتینه نقش برجسته با دیگر سبک‌های مشابه یعنی رنگ روغن و آکریلیک، دوام و ماندگاری آن است. علاوه‌بر آن، بافت پلاستری خمیر این سبک امکان ایجاد فرم‌های خاص را فراهم می‌کند.

انواع پتینه نقش برجسته

با وجود آنکه نقش برجسته نوعی پتینه است، خود نیز انواع مختلفی دارد که از لحاظ سبک، بافت و فرم با یکدیگر تفاوت دارند. در ادامه آن‌ها را به همراه ابزارهای پتینه کاری توضیح می‌دهیم.

1. پتینه پسکاتا

یکی از ساده‌ترین تکنیک‌های نقش برجسته، پسکاتا است. در این سبک زیرسازی و رنگ خاصی لازم نیست و هنرمند برای اجرا به ترکیب مناسبی از خمیر صدفی پسکاتا با رنگ‌های یونیورسال نیاز دارد. بعد از پوشاندن تمام سطح کار با ترکیب خمیر و رنگ، با کاردک طرح مدنظر را روی بوم یا سطح ایجاد می‌کند. این سبک به‌دلیل قابل شستشو و ساده بودن، محبوبیت بالایی دارد.

2. پتینه کروکودیل

این سبک همان‌طور که از نام آن می‌توان حدس زد، پتینه کاری با ایجاد بافت مشابه با پوست کروکودیل است. اجرای این سبک در ایران رواج چندانی ندارد و محبوبیت آن در کشورهای ترکیه و روسیه بیشتر است.

3. پتینه تراورتینو

اگر به‌دنبال یک سبک پتینه نقش برجسته با ظرافت خاص هستید، تراورتینو ایتالیایی گزینه ایده‌آلی خواهد بود. هنرمندان این سیک در ابتدا سطح کار را با کمک رنگ سفید و قلم‌مو زیرسازی کرده و سپس با کمک تکنیک combing  یا شانه، بافت مدنظر خود را پیدا می‌کنند. در نهایت برای رسیدن به طرح نهایی، از ماله فلزی استفاده می‌کنند. پتینه تراورتینو نیز قابل شستشو است و امکان اجرای آن در رنگ‌های مختلف وجود دارد.

4. پتینه آتراکتو

یکی از پتینه کاری‌های نسبتا گران قیمت، مربوط به سبک آتراکتو است که خمیر گران قیمتی لازم دارد. خمیر آتراکتو سفید رنگ است و برای رنگ‌دهی به آن به رنگ‌های یونیورسال نیاز دارید. این سبک بر پایه آکریلیک بوده و در چند مرحله با کاردک و ماله قابل اجرا است. اجرای سبک آتراکتو به‌دلایل مختلفی از جمله گران‌تر بودن خمیر اولیه آن، نسبت به سبک‌های دیگر طولانی‌تر خواهد بود.

5. پتینه اسفنجی برجسته

می‌توان ساده‌ترین تکنیک اجرای پتینه نقش برجسته را پتینه‌کاری با اسفنج برشمرد. در این سبک بافت مدنظر طراح با کمک اسفنج قابل اجرا است.

6. پتینه براشو

دیگر تکنیک ترک و ایتالیایی پتینه، براشو است. این تکنیک بافتی مستحکم ایجاد می‌کند که نه‌تنها در نمای داخلی ساختمان‌ها که در نمای بیرونی آن نیز قابل اجرا است. برای اجرای این تکنیک، به ماله، کاردک و غلطک دکوراتیو نیاز دارید.

نحوه اجرای پتینه برجسته

همان‌طور که اشاره کردیم پایه اصلی پتینه کاری نقش برجسته، خمیر پلاستری آن است که نوعی رزین آکریلیک با افزودنی‌های مرتبط نیز در ساخت آن استفاده شده است. این خمیر ضخامت بالایی دارد و به‌دلیل بافت‌پذیری بسیار خوب خود در این سبک مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما بااین‌حال خشک شدن در زمان نسبتا کم آن باعث شده است تا اجرایش به تکنیک، مهارت و سرعت بالایی نیاز داشته باشد.

هنرمند پتینه کار برای آنکه بتواند بافت و طرح دلخواه خود را روی سطح موردنظر ایجاد کند، باید مراحل زیر را به‌ترتیب انجام دهد:

• انتخاب افزودنی‌های مناسب و متناسب با تکنیک خود مانند انتخاب سیمان سیاه در تکنیک کهنه‌کاری و همین‌طور پودر مل و پودر سنگ؛
• ایجاد خمیر با مواد افزودنی انتخابی برای ایجاد بافت‌های مختلف و رنگ‌دهی به آن با رنگ‌های مختلف بر پایه آب؛
• انتخاب شابلون‌های چوبی، پلاستیکی یا فلزی موجود در بازار با طرح، اندازه و اشکال موردنظر،
• پیاده‌سازی پتینه با کمک شابلون و فیکس‌کردن طرح روی دیوار یا بوم با استفاده از آن و سپس مالیدن خمیر روی آن با کاردک؛
• جداکردن خمیر اضافه از روی شابلون و سپس شابلون از دیوار؛
• زدن یک لایه پرایمر روی سطح کار به‌منظور آماده‌سازی برای اجرای فینیشینگ؛
• رنگ‌آمیزی طرح با رنگ‌های دلخواه پس از خشک شدن لایه پرایمر و خمیر اصلی.

ایجاد بافت در پتینه کاری نقش برجسته

برای ایجاد بافت مورد نظرتان با پتینه نقش برجسته، مراحل زیر را به‌ترتیب دنبال کنید:

• با کمک استنسیل یا شابلون، طرح موردنظرتان را به‌طور موقت روی سطح دیوار یا بوم فیکس کنید.
• با کمک کاردک یا ماله خمیر پتینه را روی قسمت‌های برش خورده شابلون بمالید و به آن بافت دهید.
• برای تمیزتر شدن طرح قبل از برداشتن شابلون از طرح نهایی، خمیر اضافه را از روی سطح بردارید و ظرافت کاری‌های قبل از خشک شدن خمیر را انجام دهید.
• بعد از برداشتن شابلون یا استنسیل، قلم موی زبر را روی سطح بکشید و تا زوایای تیز و لبه‌های زشت کار را از بین ببرید.
• بعد از خشک‌شدن خمیر با کمک کاردک و خمیز اضافه، مرکز طرح‌ها و لبه‌ها را برجسته کنید و برای صاف کردن سایر سطوح از سوهان کمک بگیرید.
• در نهایت یک لایه پرایمر روی خمیر بزنید و اجازه دهید کار کاملا رطوبت خود را از دست بدهد. سپس از خشک شدن از رنگ‌های برپایه آب مانند آکریلیک استفاده کرده و آن را رنگ‌آمیزی کنید.

مزایای پتینه نقش برجسته

اجرای پتینه نقش برجسته نسبت به دیگر تکنیک‌ها و سبک‌های مشابه، مزایایی دارد که آن را متمایز از دیگر سبک‌ها می‌کند. از جمله:

• دوام و ماندگاری بیشتری نسبت به سبک‌های دیگر از جمله پتینه رنگ روغن و پتینه آکریلیک دارد.
• امکان اجرای سبک‌های مختلف پتینه کاری نقش برجسته روی تمام سطوح امکان‌پذیر است.
• قابلیت شستشوی آسان دارد و به‌راحتی قابل تمیز شدن است.
• ایرادهای مختلف دیوار مانند ترک‌دار و پوسته‌پوسته شده بودن را پوشش می‌دهد.
• با کمترین کار بیشترین تغییر را در حال و هوای دکوراسیون ایجاد می‌کند.
• سبک‌ها و طرح‌های متنوعی متناسب با سلیقه افراد مختلف و دکوراسیون منزل آنان دارد.

سوالات متداول

سخن نهایی

ترندهای جدید معماری داخلی به‌سمتی حرکت می‌کنند که افراد بتوانند با کمترین تغییر و هزینه، تفاوت چشم‌گیری در فضای داخلی خانه خود ایجاد کنند. پتینه‌کاری یکی از تکنیک‌هایی است که در سال‌های اخیر شهرت زیادی به‌دست آورده، اما به‌تازگی شاهد استفاده از سبک جدیدی از آن یعنی پتینه نقش برجسته در بسیاری از خانه‌ها هستیم که در این مقاله آن را معرفی کردیم.

پتینه کاری نقش برجسته به‌دلیل به‌کار رفتن موادی مانند پلاستر، پودر مل و پودر سنگ در ترکیبات خود، امکان ایجاد صدها نوع بافت مختلف را فراهم کرده که آن را متمایز از دیگر تکنیک‌های پتینه می‌کند. همچنین این سبک مزایای دیگری از قبیل ماندگاری و دوام بیشتر و قابلیت اجرا با تکنیک‌های مختلف دارد که دلایل دیگر برتری آن هستند.